“Tháng Năm rợp trời hoa phượng đỏ…” là tháng của những cảm xúc bồi hồi đối với những người đang theo đuổi nghiệp bút nghiên hay đang hồi tưởng vể thời học sinh- sinh viên sôi nổi.
Đối với cộng đồng những cựu lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản, Tháng Năm 2021 này mang theo một ý nghĩa vô cùng lớn lao và đem lại những cảm xúc đặc biệt. Tháng Năm này, Câu lạc bộ Cựu Lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản của chúng ta vừa tròn 20 tuổi, ghi dấu một bước tiến dài trên con đường xây dựng cầu nối của sự phát triển và tình hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản.
Ngày 10 tháng 5 năm 2001, Câu lạc bộ Cựu lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản đã được thành lập theo quyết định số 12/QĐ VN-NB của Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, và Lễ ra mắt CLB được tổ chức ngày 19 tháng 5 năm 2001. Câu lạc bộ (CLB) là một tổ chức thành viên thuộc Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, có tên tiếng Anh là Vietnam Association of Japan Alumni, gọi tắt là VAJA và tên tiếng Nhật là ベトナム元日本留学生協会. Sự ra đời của CLB là kết quả của quá trình vận động lâu dài, đầy nhiệt tình của các cựu lưu học sinh tiêu biểu hoạt động tự nguyện và hoàn toàn tình nguyện. Với việc gắn mình là một tổ chức thành viên của Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, Câu lạc bộ Cựu Lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản không chỉ là một tổ chức kết nối cộng đồng các cựu lưu học sinh mà còn tự thân mang một trọng trách trong việc góp phần mở rộng và tăng cường hoạt động của Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, đóng góp vào sự nghiệp ngoại giao nhân dân theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.
(Ngày 11-1-2002 tại Băng-cốc, Thái Lan)
Bên cạnh đó, các hoạt động của CLB ngày càng thiết thực và mang lại nhiều lợi ích cho các thành viên CLB nói riêng và cho giới trẻ Việt Nam nói chung: Trong 20 năm qua, CLB đã gửi sang Nhật Bản gần 70 em học sinh THPT tham gia các chương trình giao lưu JUNIOR, hàng chục em sinh viên sang Nhật giao lưu ngắn hạn, đã lựa chọn và giới thiệu hơn 30 nghiên cứu sinh và học viên cao học sang Nhật Bản du học theo chương trình học bổng của chính phủ Nhật Bản, lựa chọn và giới thiệu gần 20 tiến sỹ trẻ là cựu LHS sang Nhật Bản nghiên cứu theo chương trình nghiên cứu sau tiến sỹ dưới sự của Quỹ quốc tế Toshiba v.v. CLB cũng đã đón và tổ chức cho hàng chục em học sinh, sinh viên Nhật Bản sang giao lưu, ở homestay tại Việt Nam. Hàng chục chương trình gặp mặt, Hội thảo, triển lãm …. do CLB tổ chức cũng giúp cho các thành viên CLB duy trì mối quan hệ giao lưu văn hóa hoặc chuyên môn với Nhật Bản và các nước Đông Nam Á, giúp giới trẻ Việt Nam hiểu biết hơn về đất nước Nhật Bản và nền giáo dục Nhật Bản. Thật vui khi các cơ quan của chính phủ Nhật Bản và Việt Nam ngày càng tin tưởng, giao phó cho CLB chủ trì những chương trình, sự kiện, hoạt động quan trọng, khi nhiều doanh nghiệp, tổ chức đã trở thành hoặc mong muốn trở thành đối tác của CLB. Và cũng thật tự hào khi chúng ta luôn hoàn thành tốt các công việc, không phụ lòng các cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức đã tin tưởng chúng ta.
(VAJA đồng tổ chức liên tục trong 6 năm)
Để CLB có thể lớn mạnh và hoạt động hiệu quả như ngày hôm nay là nhờ có sự quan tâm to lớn từ các cơ quan chính phủ của hai nước: Ban Đối ngoại Trung Ương, Bộ Ngoại giao Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Bộ Ngoại giao Nhật Bản, Bộ Giáo dục và Khoa học Nhật Bản, Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản, Tổ chức hỗ trợ sinh viên JASSO và rất nhiều cơ quan, tổ chức khác.
Khi bắt đầu thành lập Câu lạc bộ, Ban Chấp hành của nhiệm kỳ đầu tiên (2001 – 2004) chỉ mới tập hợp được 13 đại diện của những thế hệ đầu tiên các cựu lưu học sinh. Số lượng thành viên cũng ở mức khá hạn chế khoảng 120 người, tập trung chủ yếu ở miền Bắc. Tại các nhiệm kỳ thứ II (2024 – 2007), thứ III (2007 – 2010) và thứ IV (2010 – 2013), số lượng thành viên Ban Chấp hành cũng tăng dần lên ở mức 14 -17 người. Số lượng thành viên cũng tăng dần lên từ 400 người ở cuối nhiệm kỳ II đến 950 người ở cuối nhiệm kỳ IV. Cùng với sự phát triển của số lượng các cựu lưu học sinh từ Nhật Bản, sự gia tăng các loại hình hoạt động cùng với uy tín và kết quả của các hoạt động đã được tổ chức qua các nhiệm kỳ của Câu lạc bộ, số lượng thành viên trong những nhiệm kỳ V (2013 – 2016), nhiệm kỳ VI (2026 – 2019) đã tăng lên nhanh chóng từ 1200 người tại cuối nhiệm kỳ V đến 1850 người tại cuối nhiệm kỳ VI. Tại Đại hội lần thứ VII nhiệm kỳ 2019 – 2024, trên cơ sở thực tiễn của số lượng các cựu lưu học sinh và yêu cầu phát triển của Câu lạc bộ cũng như khả năng của công tác phát triển thành viên, Đại hội đã nghị quyết phấn đấu kết nạp bổ sung nhằm đưa số lượng thành viên Câu lạc bộ đến cuối nhiệm kỳ lên hơn 2200 người. Do yêu cầu tăng cường công tác, số lượng thành viên Ban Chấp hành cũng đã được điều chỉnh tăng lên 35 người từ nhiệm kỳ V đến 37 người trong nhiệm kỳ VII. Thành phần của Ban Chấp hành từ chỗ rất hạn chế số lượng đại diện của khu vực miền Trung và miền Nam trong các khoá đầu, đến nay đã có được sự tham gia của số lượng thích ứng các thành viên các đại diện cho các nhóm cựu lưu học sinh theo địa bàn trên cả nước như ở Tp Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ, Thái Nguyên. Ngoài ra còn có đại diện của các câu lạc bộ cựu lưu học sinh của một số trường Đại học Nhật Bản như Đại học Fukuoka, Đại học Kyushu, Handai, Niigata… Đồng thời, thành phần của Ban Chấp hành cũng bao gồm các đại diện của nhiều ngành nghề quan trọng đã được đào tạo tại Nhật Bản.
Trong quá trình 20 năm bền bỉ, từng bước trưởng thành về tổ chức và hoạt động, Câu lạc bộ (VAJA) đã tích cực trong thực hiện vai trò chức năng, tiến dần từng bước trong việc đảm nhận và phát huy các vai trò quan trọng trong các mối quan hệ, giao lưu quốc tế để từ đó xúc tiến, thúc đẩy các hoạt động hợp tác quốc tế về văn hóa, giáo dục, kinh tế và xã hội, tiếp tục góp phần vào công cuộc phát triển nguồn nhân lực, xây dựng nền ngoại giao nhân dân và tăng cường quan hệ hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản.
VAJA nhận được sự quan tâm, ủng hộ to lớn từ các cơ quan Nhật Bản. Các đoàn chính khách Nhật Bản sang thăm Việt Nam cũng thường dành thời gian để tiếp xúc với đại diện BCH và đại diện thành viên CLB, trong đó kỷ niệm đáng nhớ nhất là khi 14 thành viên của VAJA được mời tham gia nhóm đón tiếp Nhật Hoàng và Hoàng hậu khi Nhật Hoàng thăm Việt Nam vào mùa xuân năm 2017.
diện kiến Nhật Hoàng và Hoàng hậu tại Văn Miếu (tháng 3- 2017)
Các ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam thuộc các thời kỳ đều dành thời gian hội đàm, gặp gỡ, giao lưu với BCH và các thành viên VAJA.
Đối với vai trò tham gia vào các hoạt động của của tổ chức quốc tế của các cựu lưu học sinh tại Nhật Bản, VAJA từ chỗ là thành viên quan sát viên của Hội đồng các Hội Cựu lưu học sinh các nước ASEAN tại Nhật Bản (ASCOJA) tại Đại hội lần thứ 14 của ASCOJA năm 2001 tại Philippine, sau những hoạt động liên tục và có hiệu quả của mình, VAJA đã được Hội đồng ASCOJA đề xuất xem xét và đã trở thành thành viên chính thức của ASCOJA từ Đại hội lần thứ 17 năm 2007. Từ năm 2008 đến 2019 tại các Đại hội tiếp theo của ASCOJA, VAJA đều cử đoàn đại biểu tham dự đầy đủ và tích cực các Đại hội ASCOJA và Hội thảo chuyên đề ASJA- ASCOJA hàng năm tại các nước Đông Nam Á. Đồng thời kể từ đó Chủ tịch VAJA vừa là đại diện cho VAJA tại ASCOJA, vừa là một Giám đốc của ASJA International thuộc Bộ Ngoại giao Nhật Bản. Nhờ đó, từ năm 2007, VAJA đã được tham gia tích cực vào việc xét và cử các ứng viên đi học Thạc sĩ và Tiến sĩ tại Nhật Bản theo chương trình học bổng ASJA/MEXT hàng năm.
Từ năm 2008, các hoạt động kết nối, giới thiệu các học sinh, sinh viên, cựu lưu học sinh tiêu biểu có đủ tiêu chuẩn và nguyện vọng được giao lưu, học tập tại Nhật Bản đã được VAJA tích cực tổ chức, đến nay đã giúp cho hàng trăm học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh có cơ hội giao lưu, học tập, nghiên cứu tại Nhật Bản theo các chương trình do Chính phủ Nhật Bản đài thọ. Không chỉ dừng lại ở các nội dung giới thiệu, đề cử, tiến cử các học sinh, nghiên cứu sinh, VAJA còn phối hợp với Tổ chức Hỗ trợ sinh viên Nhật Bản (JASSO) thuộc Bộ Giáo dục và Khoa học Nhật Bản để tổ chức thành công các Hội thảo Giáo dục Nhật Bản mang tên “Study in Japan Fair” hàng năm tại Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh, có tác dụng là cầu nối chắp cánh ước mơ du học tại Nhật Bản của hàng ngàn các sinh viên Việt Nam. Với sáng kiến của VAJA, hàng năm từ năm 2015, tại các nước Đông Nam Á, các Hội cựu lưu học sinh của các nước chủ trì hội thảo chuyên đề với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, trong đó VAJA đã vinh dự đăng cai hội thảo chuyên đề đầu tiên với tên gọi “Hội thảo quốc tế về giáo dục Đông Nam Á và Nhật Bản (JAPAN- ASEAN International Symposium on Education – JASE) lần thứ nhất, JASE lần thứ hai năm 2018.
Với vai trò và uy tín của mình, VAJA đã tổ chức thành công Hội nghị ASCOJA 2012 tại Hà Nội vào đúng ngày kỷ niệm 45 năm ASEAN và kỷ niệm 35 năm ASCOJA; là Chủ tịch Đại hội lần thứ 20 của ASCOJA tại Hà Nội từ ngày 6 – 9/ 9/ 2013 nhân dịp 40 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản và 40 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản.
Ngoài các hoạt động thường kỳ về tuyển chọn, giới thiệu học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh tham gia các khóa tham quan, đào tạo tại Nhật Bản, trong từng năm theo các kế hoạch của một số cơ quan chức năng về giáo dục đào tạo của Nhật Bản, VAJA cũng đã mở rộng hoạt động tham gia các thoả thuận hợp tác trong việc thực hiện các chương trình internship cho hàng trăm sinh viên. Tham gia với Quỹ Quốc tế Toshiba thực hiện chương trình hỗ trợ học bổng nghiên cứu cho các nhà nghiên cứu trẻ Việt Nam đối với 20 tiến sĩ trong 5 năm từ 2015-2019. Từ năm 2018, VAJA đã được Đại sứ quán Nhật Bản chọn làm đầu mối, giới thiệu mỗi năm các học sinh THPT tham gia chương trình Kakehashi (học tập tại Nhật Bản từ 6-10 tháng), và chương trình JENESYS tại Nhật Bản.
Một số hình ảnh về các đoàn giao lưu học sinh chương trình JUNIOR qua các năm
Không chỉ giới hạn trong các hoạt động tham gia công tác giáo dục, đào tạo, giao lưu văn hóa, xã hội có tính quốc tế như trên, VAJA còn thường xuyên coi trọng công tác đối ngoại với Đại sứ quán Nhật Bản, một số cơ quan kinh tế, văn hoá, giáo dục của Nhật Bản tại Việt Nam và đặc biệt giữ mối quan hệ với các giáo sư và các trường Đại học Nhật Bản. Tổ chức các buổi giao lưu vào các dịp thích hợp, tham gia tổ chức lễ tiễn các học sinh sang Nhật du học, thường xuyên trao đổi các nội dung liên kết trong hoạt động của mình…Đặc biệt, trong các dịp kỷ niệm 35, 40, 45 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản, các dịp Quốc khánh Nhật Bản, VAJA luôn chủ động tổ chức các hoạt động thích hợp tăng cường tình hữu nghị giữa các tổ chức và nhân dân hai nước.
Ban Chấp hành VAJA nhận thức sâu sắc rằng, trong điều kiện mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước Việt Nam – Nhật Bản đã có một quá trình phát triển gần 50 năm và đang trên đà phát triển rất tốt đẹp mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước, với vai trò và chức năng của mình được thể hiện từng bước tiến bộ và tiến bộ mạnh mẽ trong 20 năm qua, VAJA hoàn toàn tin tưởng vào việc cần phải và có thể làm tốt hơn nữa vai trò của mình trong việc góp phần vào sự nghiệp phát triển nguồn nhân lực, vào sự nghiệp ngoại giao nhân dân và góp phần tăng cường tình hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Nhân dịp này, với những thành quả đáng tự hào trong việc thực hiện vai trò chức năng của mình trong 20 năm qua, xin được trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới tất cả các cơ quan, đoàn thể đã hỗ trợ, giúp đỡ CLB. Chúng tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với các lớp đàn anh đã sáng lập, lãnh đạo xây dựng và tạo những bước đi ban đầu cho hoạt động của Câu lạc bộ. Trong quá trình 20 năm qua, các anh chị vẫn luôn luôn sát cánh cùng các thế hệ lãnh đạo tiếp nối để giúp đỡ Câu lạc bộ đạt được những thành công liên tục cho đến nay. Và, cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn tới tất cả các thành viên của CLB – những người đã luôn ủng hộ, tham gia nhiệt tình vào các hoạt động của CLB và đã luôn tin tưởng vào BCN VAJA các thời kỳ. Rất mong các anh chị em tiếp tục tham gia các hoạt động của VAJA, để CLB chúng ta ngày càng phát triển, góp phần đưa hình ảnh của đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế, đặc biệt là Nhật Bản và các nước Đông Nam Á.
Xin chúc tất cả các anh chị, các bạn cùng gia đình sức khỏe, hạnh phúc và thành công.
Hà Nội, 19/ 5/ 2021
Ban truyền thông VAJA
