Ngày 10/5/2017 – CLB JAV vừa tròn 16 tuổi. Nhớ lại những ngày đầu chuẩn bị cho thành lập CLB với tên tiếng Anh ban đầu là VAJA (Vietnamese Asociation of Japan Alumni) có khá nhiều gian truân. Từ sau ngày gặp mặt đầu tiên 17/9/2000, anh chị em cựu LHS tại Nhật đã tìm hiểu, phân công nhau chuẩn bị các thủ tục thành lập VAJA. Những năm đầu 2000 nước ta chưa có một hội cựu LHS nào có tư cách pháp nhân, kể cả các “hội” lớn như cựu LHS tại Nga, cựu LHS tại Trung Quốc, cựu LHS tại Đức, cựu LHS tại Pháp, … Sau khi tìm hiểu và nắm bắt tình trạng chung, nhóm anh em do anh Nghiêm Vũ Khải làm trưởng nhóm đã thực hiện theo phương án thành lập VAJA trực thuộc Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản (VJFA).
Chủ tịch VJFA khi đó là GS.VS Vũ Tuyên Hoàng, Phó Chủ tịch là anh Nghiêm Vũ Khải, Tổng thư ký VJFA là anh Hoàng Văn Nhận. Khi nghe nhóm chuẩn bị thành lập VAJA thì Chủ tịch và Tổng thư ký VJFA đã rất ủng hộ, xem như VAJA là tổ chức thành viên trực thuộc VJFA sẽ có nhiều đóng góp tích cực và thiết thực trong các hoạt động của VJFA. Anh Hoàng Văn Nhận, cũng với vai trò một cựu LHS tại Nhật Bản, đã tích cực chuẩn bị đề án, tờ trình để Chủ tịch Vũ Tuyên Hoàng ký quyết định số 12/QĐ VN-NB ngày 10/5/2001 thành lập Câu lạc bộ Cựu Lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản trực thuộc Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản.
Ngay khi có quyết định thành lập, Ban chủ nhiệm lâm thời đã xúc tiến khẩn trương việc chuẩn bị Lễ ra mắt và Đại hội lần thứ I của CLB. Ban tổ chức vừa chuẩn bị các văn bản cho Đại hội (báo cáo – kế hoạch hoạt động, điều lệ, quy chế, nhân sự, hậu cần…) vừa tích cực mời các đại biểu cấp trên và Đại sứ Nhật Bản tới dự. Dù gấp gáp, nhưng với tấm lòng quý mến Việt Nam nói chung và các cựu LHS Việt Nam nói riêng, Đại sứ Ryuichiro Yamazaki cùng Phu nhân đã đến dự Lễ ra mắt và Đại hội I vào ngày 19/5/2001. Chủ tịch Vũ Tuyên Hoàng và nhiều đại biểu từ Bộ ngoại giao, Ban đối ngoại Trung ương đã tới dự và phát biểu chào mừng, chúc mừng CLB ra đời.
Đại hội I đã thông qua kế hoạch hoạt động, điều lệ, quy chế và bầu ra Ban chủ nhiệm gồm 15 thành viên do TS. Nghiêm Vũ Khải làm Chủ tịch.
Ngay sau khi được thành lập, CLB đã luôn có những hoạt động thiết thực để quy tụ các cựu LHS, thực hiện những chức năng:
(1) Xúc tiến giao lưu, gặp gỡ, hợp tác giữa những cựu lưu học sinh đã từng học tập, nghiên cứu tại Nhật Bản. Tăng cường giao lưu trao đổi với thầy và trường cũ bên Nhật, tổ chức các hoạt động học thuật, giao lưu trong ngành và giữa các ngành, thiết lập và thúc đẩy các cơ hội hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực giữa các thành viên và với các cơ quan, đối tác của Việt Nam và Nhật Bản;
(2) Đẩy mạnh các hoạt động nhằm tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản, nhất là trên các lĩnh vực giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ, giao lưu văn hóa, v.v.;
(3) Triển khai các hoạt động thiết thực nhằm hỗ trợ các học sinh, sinh viên Việt Nam đi học tập, nghiên cứu và giao lưu tại Nhật Bản. Thiết lập quan hệ và giao lưu với cộng đồng người Nhật tại Việt Nam, giới thiệu văn hóa hai nước, tổ chức hội thảo khoa học và các hình thức hợp tác khác;
(4) Tham gia tích cực và có hiệu quả các hoạt động của các tổ chức cựu lưu học sinh ở Nhật Bản như ASCOJA, ASJA, JASSO, hay các tổ chức của Nhật Bản tại Việt Nam về giao lưu văn hóa – khoa học kỹ thuật như Japan Foundation, JICE, VJCC,… để triển khai các chương trình giao lưu, các chương trình học bổng, triển lãm du học, v.v.;
(5) Là thành viên tích cực của Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa hai nước, hưởng ứng tích cực các hoạt động giao lưu do Hội hữu nghị Việt – Nhật và do Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức, v.v.
Những hoạt động nổi bật của CLB đã được các kỳ đại hội II (2004), III (2007), IV(2010), V (2013) và VI (2016) đánh giá và ghi nhận, cũng như đăng tải trên website của CLB tạiwww.jav.vn và các phương tiện thông tin đại chúng trong 16 năm qua. Điển hình là các hoạt động thường niên như gặp mặt mùa xuân và mùa thu; chương trình Tsudoi (2001-2005) dành cho cựu LHS trở lại thăm trường cũ; tuyển chọn các cháu thiếu niên là con cháu các cựu LHS tham dự các chương trình giao lưu tại Nhật Bản (Junior programs); chương trình đào tạo đại học và sau đại học theo học bổng MEXT/JAV; chương trình sau tiến sĩ của Toshiba; chương trình giao lưu thanh niên của Toshiba; các hội thảo chuyên đề và du học hằng năm (kết hợp với JASSO), v.v.
Ngày 18/12/2016, CLB đã tổ chức Đại hội VI, đồng thời tổ chức Lễ kỷ niệm 15 năm thành lập CLB, đã tổng kết chặng đường xây dựng và trưởng thành của CLB (Chi tiết xin xem tại http://jav.vn/vi/le-ky-niem-15-nam-thanh-lap-cau-lac-bo-cuu-luu-hoc-sinh-viet-nam-tai-nhat-ban-2001-2016/)
CLB không chỉ làm tốt trách nhiệm đối với các hội viên và hoạt động đối nội trong nước. CLB còn được ghi nhận là hội viên tập thể tích cực trong các hoạt động đối ngoại của mình, có nhiều đóng góp thiết thực vào hoạt động ngoại giao nhân dân của Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản. CLB đã tổ chức tốt các đợt tiếp Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Giáo dục, Khoa học, Văn hóa và Thể thao (MEXT) của Nhật. Gần đây, CLB đã tham gia đón tiếp Nhật hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko sang thăm Việt Nam khi đến thăm Văn Miếu vào sáng ngày 2/3/2017.
Ngay khi ra mắt năm 2001, CLB được Đại sứ Nhật Bản Ryuichiro Yamazaki giới thiệu tham gia Hiệp hội các hội cựu LHS ASEAN tại Nhật Bản, viết tắt là ASCOJA (ASEAN Council of Japan Alumni, www.ascoja.org), được thành lập vào 11/6/1977 theo sáng kiến của Thủ tướng Nhật Bản khi đó là Ngài Takeo Fukuda. Nhiều đoàn cựu LHS các nước ASEAN đến thăm và trao đổi kinh nghiệm với CLB, như các đoàn OSJAT (Thailand), JUGAS (Singapore), JAGAM (Malaysia), Philfejia (Philippines), MAJA (Myanmar), …
Với sự giới thiệu nhiệt tình của Đại sứ Ryuichiro Yamazaki, tiếp đến là Đại sứ Norio Hattori, vào đầu năm 2006 Ban bí thư Trung ương và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO) đã có văn bản đồng ý để CLB tham gia và trở thành thành viên chính thức của ASJA. Cũng từ 2006 CLB đã đổi tên tiếng Anh sang Japan Alumni of Vietnam (JAV). Sau những thủ tục cần thiết phải thực hiện trong 9 tháng, CLB đã chính thức trở thành thành viên của ASCOJA từ ngày 1/4/2007. Cũng từ 1/4/2017, CLB trở thành thành viên của Tổ chức các hội cựu LHS các nước Châu Á tại Nhật Bản – ASIA Japan Alumni (ASJA) International, www.asja.gr.jp. Như vậy, cũng vào 1/4/2017 vừa qua, CLB vừa đúng 10 năm tham gia các hoạt động của ASJA/ASCOJA với nhiều thành tựu và đóng góp chung cho cộng đồng cựu LHS các nước ASEAN, trong quan hệ đối ngoại Việt Nam – Nhật Bản.
Điển hình trong các hoạt động trong ASCOJA của CLB là việc đảm nhận Chủ tịch luân phiên ASCOJA năm 2011-2013, đồng thời chủ trì và đăng cai Đại hội lần thứ XX của ASCOJA vào 6-8/9/2013 nhân kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản (21/9/1973-2013) với thư chúc mừng của Thủ tướng hai nước và nhiều khách quý từ các cơ quan trung ương tới dự, trên 200 đại biểu từ các nước ASEAN và hơn 100 đại biểu cựu LHS Việt Nam tham dự.
CLB luôn tích cực tham gia các hoạt động của ASJA. Chủ tịch CLB cũng đồng thời là một Giám đốc của ASJA; tham gia các hội nghị thường niên của ASJA/ASCOJA, thăm và diện kiến Thủ tướng Nhật Bản; tham gia các hoạt động từ thiện, nhân đạo, tổ chức các hội thảo quốc tế JASE, hội thảo du học, v.v. Đặc biệt, Chủ tịch CLB đã đảm đương xuất sắc vai trò Chủ tịch ASJA nhiệm kỳ 2016-2017 vừa qua, được Bộ ngoại giao Nhật Bản và bạn bè các nước ASEAN đánh giá cao.
Với 16 năm xây dựng và trưởng thành, CLB đã mang lại nhiều hoạt động thiết thực và bổ ích cho mỗi thành viên; đóng góp tích cực vào hoạt động đối nội và đối ngoại của Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản. CLB cũng thường xuyên nhận được sự giúp đỡ và hỗ trợ của Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản, Ban Á – Phi thuộc Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO), của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Quỹ giao lưu quốc tế Nhật Bản và nhiều tổ chức và cá nhân tại Việt nam và Nhật Bản. Cùng với 10 năm tiên phong trong các hoạt động của ASJA/ASCOJA, CLB và nhiều cá nhân tích cực trong BCN các thời kỳ được Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản tặng bằng khen, kỷ niệm chương, giấy khen…
Chúc mừng CLB cựu LHS Việt Nam tại Nhật Bản!
