THÚC ĐẨY HỢP TÁC ASEAN – NHẬT BẢN TRONG VIỆC BẢO VỆ SỨC KHỎE CON NGƯỜI THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG AN TOÀN THỰC PHẨM VÀ THỂ THAO

Trong các ngày từ 04-06/10/ 2018, tại Thủ đô Viêng Chăn, CHCDND Lào, đã diễn ra hai sự kiện gắn kết gồm Đại hội thường niên lần thứ 25 của Liên hiệp các Hội cựu sinh viên các nước Đông Nam Á tại Nhật Bản (ASCOJA 25) và Hội thảo chuyên đề lần thứ 15 do Hiệp hội Cựu lưu học sinh Châu Á tại Nhật Bản (ASJA) tổ chức dưới sự bảo trợ của Bộ Ngoại giao Nhật Bản. Câu lạc bộ Cựu lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản (VAJA) đã cử một đoàn đại biểu tới tham dự đầy đủ các nội dung của Hội thảo và Đại hội.
Đây là lần đầu tiên một Đại hội thường niên của ASCOJA được tổ chức tại Lào, một đất nước tươi đẹp với bề dày lịch sử có một sự đặc sắc văn hóa với tên gọi “Đất nước Triệu voi”, qua 64 năm thiết lập quan hệ với Nhật Bản và 42 năm thành lập của ASCOJA.

Chủ đề của Hội thảo chuyên đề ASJA- ASCOJA lần thứ 15 về “Thúc đẩy hợp tác ASEAN – Nhật Bản trong vấn đề An toàn thực phẩm” và của Đại hội ASCOJA 25 “ASEAN và Nhật Bản cùng thành công hướng tới Đại hội Olympic và Paralympic Tokyo 2020” là hai chủ đề gắn kết và có quan hệ mật thiết trong ý nghĩa bảo vệ và tăng cường sức khỏe con người. Hoạt động tổ chức Hội thảo và Đại hội với các chủ đề như vậy thể hiện sự quan tâm đặc biệt của các nhà lãnh đạo ASCOJA và Nhật Bản trong việc cùng nhau trao đổi kiến thức, tìm đến một tiếng nói chung trong lĩnh vực an toàn thực phẩm và hoạt động thể thao như là một phần của hoạt động văn hóa mà qua đó các mối quan hệ đoàn kết giữa ASEAN và Nhật Bản càng có thêm cơ sở bền vững.

Hội thảo ASJA- ASCOJA “Thúc đẩy hợp tác ASEAN – Nhật Bản trong vấn đề An toàn thực phẩm” được tổ chức một ngày trước Đại hội ASCOJA 25, với các bài thuyết trình quan trọng cho thấy sự quan tâm của các tổ chức và cá nhân các nhà khoa học, các nhà quản lý, đến vấn đề an toàn thực phẩm, cũng như các cách thức để thực hiện mục tiêu này trong một thế giới mà an toàn thực phẩm không chỉ là vấn đề của một nước riêng lẻ nào mà là vấn đề có tính quốc tế.

Chính vì vậy, tại Hội thảo, sau các bài phát biểu khai mạc của các Ngài: Chủ tịch JAOL, Giám đốc ASJA, Đại sứ Nhật Bản tại Lào và đại diện Hội hữu nghị Lào – Nhật, phần thuyết trình chính được mở đầu với bài nói của Tiến sĩ Watanabe Takahiro có tiêu đề như một câu hỏi đánh thức mạnh mẽ sự quan tâm của mọi người “Chúng ta có thể làm được gì cho vấn đề an toàn thực phẩm”. Bài thuyết trình có thời lượng dài nhất này đã chỉ ra sự cần thiết phải quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề an toàn thực phẩm; không chỉ bằng những nhận thức chung chung mà cần phải cụ thể hóa bằng hệ thống luật pháp, hòa hợp trong sự chia sẻ chung của cộng đồng. Điều đó không chỉ tạo nên nền tảng cho việc bảo vệ sức khỏe con người mà còn tạo nên tính công bằng trong thương mại quốc tế. Với sự thống nhất của 3 chủ đề trong bài thuyết trình gồm: “An toàn thực phẩm là gì”, “Các nguyên tắc phân tích rủi ro là cấu trúc cơ bản để xem xét an toàn thực phẩm”, và “Giới thiệu về các bộ luật và hành động”, bài thuyết trình đã đưa ra được một bức tranh thống nhất toàn cảnh về nhận thức cơ bản và biện pháp thực hiện an toàn thực phẩm, đồng thời Tiến sĩ cũng đã nêu bật tiềm năng hợp tác trong tương lai giữa ASEAN và Nhật Bản trong lĩnh vực này.

Hội thảo được tiếp tục với 9 bài thuyết trình của các đại biểu của các nước ASEAN (trừ Brunei không phát biểu) đã nêu bật góc nhìn và sự đánh giá của các đại biểu đối với các vấn đề sản xuất, phân phối thực phẩm, quản lý an toàn thực phẩm trong đất nước mình cũng như sự hợp tác ASEAN-Nhật Bản trong lĩnh vực này. Trong đó có nhiều ý tưởng và cách làm của các nước rất đặc sắc như: chuyển dịch cơ cấu sản xuất lương thực theo cơ chế thị trường và liên kết giữa các vùng; tăng cường công nghiệp hóa trong sản xuất lương thực, thực phẩm thương phẩm gắn liền với xây dựng và phát triển hệ thống thể chế về quản lý an toàn thực phẩm; chăn nuôi gia súc không sử dụng kháng sinh… Ngoài các vấn đề về hoạt động thực tiễn đối với an toàn thực phẩm, các diễn giả cũng nêu bật một cách nhìn lý thú có tiêu đề “Sushi-câu chuyện giáo dục về an toàn thực phẩm trong sự gắn kết ASEAN-Nhật Bản” mà trong đó sushi, một loại thực phẩm được coi là tiêu biểu cho sự gắn kết ASEAN-Nhật Bản, được nghiên cứu nhằm tạo một luồng tư tưởng về thể nghiệm công tác giáo dục an toàn thực phẩm.

Đoàn đại biểu của Câu lạc bộ Cựu lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản đã tham gia một bài thuyết trình tại Hội thảo chuyên đề với tiêu đề “Tổng quan về kiểm soát an toàn thực phẩm tại Việt Nam” do PGS.TS, Phạm Xuân Đà trình bày, trong đó nêu rõ việc quản lý an toàn thực phẩm đã được Chính phủ và các Bộ ngành liên quan rất quan tâm với hệ thống thể chế đã hình thành, song vẫn còn một số các giới hạn cần phải vượt qua để có thể có được sự vận hành an toàn thực phẩm tốt hơn nữa.

Phiên chính thức của Đại hội ASCOJA 25 được tổ chức vào ngày 05/10. Với sự quan tâm sâu sắc, Ngài Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo, Ngài cựu Thủ tướng Fukuda Yasuo đã gửi thư chúc mừng và chuyển các thông điệp quan trọng đến Đại hội ASCOJA 25, trong đó Ngài Thủ tướng đã nhấn mạnh và bày tỏ sự đánh giá cao qua 42 năm thành lập, ASCOJA đã có những cá nhân giữ vai trò dẫn đầu sự phát triển của toàn bộ ASEAN cũng như từng nước thành viên; vai trò hiệu quả của các thành viên trong nhiều vị trí khác nhau nhưng đều hướng tới thúc đẩy mối quan hệ tốt đẹp không chỉ giữa các nước ASEAN mà còn giữa ASEAN và Nhật Bản. Với chủ đề lần này của Đại hội “ASEAN và Nhật Bản cùng thành công hướng tới Đại hội Olympic và Paralympic Tokyo 2020”, các Ngài mong được đón tiếp các vận động viên của ASEAN tại Tokyo 2020 Games được tổ chức lần đầu tiên sau 56 năm.

      Cũng tại phần khai mạc, Đại hội đã được nghe Thư chúc mừng của Ngài Thủ tướng CHDCND Lào Thongluon Sisoulith; Bà Lachanthaboune Sengdeuane, Bộ trưởng Giáo dục và Thể thao CHDCND Lào kiêm Chủ tịch Hội Hữu nghị Lào-Nhật, và Ngài Đại sứ Nhật Bản tại CHDCND Lào Keizo Takewaka đã có những bào phát biểu quan trọng tại Đại hội.

Phần nội dung cơ bản của Đại hội đã được thực hiện với các bài thuyết trình của các đoàn đại biểu đến từ Nhật Bản, Malaysia, Thái Lan, Myanmar, Philippine, Việt Nam và Indonesia. Các bài thuyết trình tập trung nêu bật sự quan tâm của mỗi nước đối với Đại hội Olympic và Paralympic cũng như công việc chuẩn bị của mỗi nước đối với việc tham gia Tokyo 2020 Games theo các khả năng và nội dung thi đấu của mình; bày tỏ sự quan tâm đến cơ hội được đóng góp vào hoạt động thể thao lớn này và vai trò của thành viên ASCOJA.

      Đoàn đại biểu Câu lạc bộ Cựu lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản đã tham gia một bài thuyết trình với tiêu đề “Olympic và Paralympic 2020” do Tiến sĩ Nguyễn Huy Bình, Đại học Y Hà Nội trình bày, trong đó nêu sự quan tâm và quá trình chuẩn bị tích cực của Việt Nam để tham gia Olympic Tokyo 2020 với cố gắng cao nhất.

Xen kẽ giữa các bài thuyết trình và cuối mỗi phiên họp đều được tổ chức phần thảo luận mở nhằm phát triển thêm các ý kiến của các đại biểu về các vấn đề được trình bày.

Cùng với việc thực hiện Hội thảo chuyên đề và Đại hội, các đoàn đại biểu đã được tổ chức tham quan thủ đô Viên Chăn tươi đẹp, bình yên với nhiều đặc trưng văn hóa và nhất là sự đông đảo của số lượng chùa Phật giáo. Các đoàn đã được tham dự một nghi lễ bố thí tại chùa để tỏ lòng tôn kính các nhà sư và nền Phật giáo như là một nền tảng văn hóa tinh thần vững chắc trong lịch sử các dân tộc Lào.

Ngoài các phiên hội thảo và Đại hội, lãnh đạo các Hội cựu lưu học sinh thành viên ASCOJA đã có phiên họp để bàn về các nhiệm vụ, hoạt động sắp tới. Bên cạnh đó, nhiều hoạt động giao lưu kết nối cũng được thực hiện qua bữa tiệc Welcome Party và tiệc chiêu đãi của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Lào. Kết thúc các hoạt động là đêm Gala Dinner được mở đầu bằng các tiết mục đặc sắc của nước chủ nhà mang đầy hàm ý về một đất nước Lào cổ kính đang hòa nhập mạnh mẽ với sự phát triển của thế giới hiện đại. Nhiều tiết mục của các Hội cựu lưu học sinh các nước mang lại biểu tượng của tình đoàn kết ASEAN, trong đó Đoàn Việt Nam với bài hát “Nối vòng tay lớn” kèm sự bắt nhịp vòng tay cho toàn thể đại biểu trong phòng họp đã truyền đi hàm ý về một Việt Nam mong muốn đoàn kết với tất cả các nước như một vòng tay lớn.

Lễ trao cờ ASCOJA và chức Chủ tịch luân phiên ASCOJA cho Singapore cũng được tổ chức với nghi thức có màu sắc đặc trưng của các dân tộc Lào. Như vậy, từ tháng 10/2019 đến tháng 10/2020, Hội Cựu lưu học sinh Singapore tại Nhật Bản sẽ đảm nhiệm vai trò chủ tịch ASCOJA và sẽ tổ chức Đại hội ASCOJA 26. Chương trình hoạt động trên đất nước Lào qua 4 ngày đầy sôi nổi và hiệu quả, một lần nữa góp phần thúc đẩy mối đoàn kết giữa các hội thành viên ASCOJA cũng như củng cố một nhận thức chung về một cách thức tạo sự bình an trong một thế giới mà ngoài các thảm họa tự nhiên ra thì những nguy cơ có tác động trực tiếp của chính con người trong vấn đề an toàn thực phẩm cũng nguy hại không kém và vai trò của ASCOJA trong vấn đề này; tăng cường năng lực tham gia các ngày hội thể thao lớn mà Tokyo 2020 là một cái đích gần gũi để phấn đấu. Đoàn đại biểu VAJA đã trở về Việt Nam với nhiều ấn tượng và kỷ niệm khó phai về ASJA, ASCOJA và đất nước Lào bình yên tươi đẹp, hẹn gặp lại trong Đại hội ASCOJA 26 bên bờ biển thơ mộng tại Đảo quốc Sư tử Singapore./.